Początek lipca to dobra pora na zbiór i suszenie ziół. Każdy działkowicz wie, że zioła i rośliny lecznicze przydają się w domowych kuracjach zdrowotnych i na działce.
Kiedy zbierać?
Rośliny do suszenia zbieramy w słoneczny dzień, po ustąpieniu rosy, najlepiej w godzinach rannych, gdy rośliny są w pełnym turgorze. Nie zbieramy roślin mokrych (po opadach deszczu) ponieważ proces suszenia może się wydłużyć i mogą rozwinąć się na ziołach grzyby pleśniowe, co wyklucza ich późniejsze użycie.
Rośliny przeznaczone do suszenia powinny być czyste i zdrowe - bez oznak chorób i wolne od owadów. Wszelkie skorki, biedronki, pająki i mszyce dokładnie strzepujemy, w razie potrzeby przepłukujemy wodą, aby pozbyć się nieproszonych mieszkańców oraz piasku. Po tym zabiegu zioła musimy wysuszyć na ręcznikach papierowych lub bawełnianych ściereczkach kuchennych.
Zioła do suszenia zbieramy, gdy zaczynają kwitnąć. Wyjątkiem jest macierzanka piaskowa i lebiodka oregano, które zbieramy w pełni kwitnienia. Pędy ścinamy sekatorem, nad pąkami bocznymi na wysokości około 5cm od powierzchni ziemi. W ten sposób postępujemy również zbierając skrzyp polny, pokrzywę zwyczajną, krwawnik pospolity, rumianek pospolity, bylicę piołun, wrotycz pospolity i szczaw, dziurawiec i wiele innych roślin leczniczych.
Jak suszyć?
Rośliny przeznaczone do suszenia związujemy w niezbyt duże pęczki i wieszamy w ciemnym i przewiewnym miejscu. Im mniejsza wiązka tym szybciej wyschnie. Pamiętajmy, aby najbardziej aromatyczne zioła wieszać z dala od innych, żeby nie przeszły swoim zapachem. Jeżeli nie mamy ciemnego miejsca, to pęczki ziół umieszczamy w papierowych torebkach, dzięki czemu nie wyblakną podczas suszenia. Korzenie roślin leczniczych tj. lukrecja, prawoślaz lub żywokost myjemy, obieramy ze skórki i rozdrabniamy. Korzenie suszymy w temperaturze 50-60°C.
Im bardziej rozdrobnimy rośliny do suszenia, tym więcej stracą olejków eterycznych, ale szybciej wyschną. Zioła, kwiaty (dziewanny, bławatków i nagietka) i owoce (bzu czarnego, malin itp.) możemy suszyć w piekarniku lub w specjalnych suszarkach dostępnych na rynku. Ustawiamy odpowiednią temperaturę do suszenia i czekamy. Rośliny zawierające olejki eteryczne, czyli zioła, suszymy w temperaturze 30-35°C. Rośliny zawierające substancje alkaidowe np.: czarnuszka, sasanka lub mak, suszymy w temperaturze 40-55°C. Rośliny zawierające substancje kardenolidowe np.: naparstnica purpurowa i wełnista, miłek wiosenny i konwalia majowa suszymy w 30°C lub w 100°C przez godzinę czasu.
Rośliny możemy również suszyć na balkonie na siatkach okrytych tetrą, aby wiatr nie zdmuchnął nam suszu.
Jak przechowywać?
Zawsze w szczelnym, najlepiej szklanym pojemniku wykonanym z ciemnego szkła. Zioła zachowują swe właściwości do roku czasu.
Jadwiga Brzozowska
instruktor ogrodnictwa z Okręgu